Φαντάσου να ζούσαν ο Γκάτσος & ο Χατζιδάκις, τι ντροπή…

Ο «Κεμάλ», του Μάνου Χατζιδάκι και του Νίκου Γκάτσου βρίσκεται εδώ και μέρες κρεμασμένο στα μπαλκόνια της δημοσιότητας…
Το νούμερο ένα κομμάτι σε συναυλίες, παραστάσεις και μουσικές επιλογές, χιλιοτραγουδισμένο από Έλληνες και ξένους καλλιτέχνες, γίνεται θέμα συζήτησης για ένα λόγο που επιβεβαιώνει για άλλη μια φορά την πολιτιστική ένδειά μας.
Και κάπως έτσι ξεκίνησαν όλα. Όταν μια δασκάλα δηλαδή αποφάσισε να μάθει στα παιδιά ένα από τα ωραιότερα τραγούδια και ένας γονέας διαμαρτυρήθηκε στη διευθύντρια ότι το κομμάτι «Κεμάλ» του Χατζιδάκι ασκεί φιλοτουρκική προπαγάνδα και η διευθύντρια κάλεσε την δασκάλα σε απολογία, αφού κατάσχεσε αλλά και έσκισε τις φωτοτυπίες με τους στίχους του Νίκου Γκάτσου.
Έχω αρχίσει να αναρωτιέμαι μήπως η διευθύντρια δεν ήξερε τον Μάνο Χατζιδάκι και τον Νίκο Γκάτσο; Μήπως να την απαλλάξουμε λόγω βλακείας ή αμορφωσιάς;
Ποιο από τα δύο είναι αλήθεια χειρότερο;
Και μετά άρχισαν να μιλάνε για ισλαμική προπαγάνδα.
Κάποιοι θυμήθηκαν τον Γκάτσο, κάποιοι άλλοι το Χατζιδάκι.
Νόμιζαν πως το κομμάτι μιλάει για τον Ατατούρκ.
Μόνο που ο Γκάτσος δεν αναφερόταν στον Ατατούρκ αλλά στον Κεμάλ, ένα νεαρό πρίγκιπα της Ανατολής, που ήθελε να αλλάξει τον κόσμο…
Αλλά… σκοτεινές οι ψυχές των ανθρώπων.

Για την ιστορία…

Ο Κεμάλ πρωτοηχογραφήθηκε για το Reflections του Μάνου Χατζιδάκι στη Νέα Υόρκη το 1968-69, όταν ο συνθέτης συνεργάστηκε με το New York Rock And Roll Ensemble.
Οι στίχοι ήταν αγγλικοί και όπως διάβασα, ερχόμενος ο Μάνος Χατζιδάκις στην Ελλάδα, έδωσε το κομμάτια του δίσκου Reflections στον Λευτέρη Παπαδόπουλο για να τα μεταφράσει στα ελληνικά, αλλά ο Μάνος  Χατζιδάκις δεν είπε στο Λευτέρη Παπαδόπουλο πως Κεμάλ έλεγαν ένα νεαρό αγόρι που είχε γνωρίσει στην Αμερική και τον είχε εντυπωσιάσει, σύμφωνα με συνεντεύξεις του Λευτέρη  Παπαδόπουλου, όταν ρώτησε τον Χατζιδάκι γιατί να ονομάσει Kemal το συγκεκριμένο τραγούδι, εκείνος του απάντησε πως τον αγαπημένο του... σκύλο στη Νέα Υόρκη τον φώναζε ''Κεμάλ''! Μάλλον ο Λευτέρης Παπαδόπουλος «θύμωσε» και κάπως έτσι αρνήθηκε να γράψει τραγούδια για ''σκύλους''.
Και το 1985 το live άλμπουμ της Μαρίας Φαραντούρη από το Παρισινό Olympia είχε μέσα την πρώτη εκτέλεση του Κεμάλ σε στίχους του Νίκου Γκάτσου με την φωνή του Βασίλη Λέκκα.  Το εκπληκτικό αυτό άλμπουμ Reflections ως Αντικατοπτρισμοί, μεταφράστηκε στα ελληνικά από τον Έλληνα ποιητή Νίκο Γκάτσο.

Είχε πει λοιπόν ο Μάνος Χατζιδάκις

 «Στη Νέα Υόρκη το χειμώνα του ΄68, συνάντησα ένα νέο παιδί είκοσι χρονών που το λέγανε Κεμάλ. Μου τον γνωρίσανε. Τί μεγάλο και φορτισμένο από μνήμες όνομα για ένα τόσο όμορφο και νεαρό αγόρι, σκέφθηκα. Είχε φύγει απ’ τον τόπο του με πρόσχημα κάποιες πολιτικές του αντιθέσεις. Στην πραγματικότητα, φαντάζομαι, ήθελε να χαθεί μέσ’ στην Αμερική. Του το είπα. Χαμογέλασε.
-Δέχεστε να σας ξεναγήσω;
Αρνήθηκε ευγενικά. Προτιμούσε μόνος.
Κι έτσι σαν γύρισα στο σπίτι μου τον έκανα τραγούδι, μουσική.
Ο Γκάτσος εκ των υστέρων, γράφοντας τους στίχους στα ελληνικά, τον έκανε άραβα πρίγκιπα να προστατεύει τους αδυνάτους. Κάτι σαν μια ταινία του ΄Ερολ Φλυν του ΄35.
Η Πελοπόννησος (καταγωγή του Γκάτσου), από τη φύση της αδυνατεί να κατανοήσει την αμαρτωλή ιδιότητα των μουσουλμάνων Τούρκων, που μοιάζουν σαν ηλεκτρισμένα σύννεφα πάνω απ’ τον Έβρο, ή σαν χαμένα και περήφανα σκυλιά.
Το μόνο που αφήσαμε ανέπαφο στα ελληνικά είναι εκείνο το «Καληνύχτα Κεμάλ». Είτε πρίγκιπας άραψ, είτε μωαμεθανός νεαρός της Νέας Υόρκης, του οφείλουμε μια «καληνύχτα» τέλος πάντων, για να μπορέσουμε να κοιμηθούμε ήσυχα τη νύχτα. Χωρίς τύψεις, χωρίς άχρηστους πόθους κι επιθυμίες. Κατά πως πρέπει σ’ Έλληνες, απέναντι σ’ ένα νεαρό μωαμεθανό - όπως θα έλεγεν κι ο φίλος μας ο ποιητής ο Καβάφης.»

Μην πούμε περισσότερα. Λίγο πριν μας μείνει ολοκληρωτικά ο ήλιος και οι 40 βαθμοί κελσίου, μην φτάνουμε στο σημείο να διώκουμε ακόμα και τους σπουδαίους.
Φαντάσου να ζούσαν ο Γκάτσος και ο Χατζιδάκις, τι ντροπή…