Είναι σίγουρο πως οι ιστορικοί θα χρειαστεί να ζητήσουν την βοήθεια ειδικών για να εξεταστεί η στάση και οι κινήσεις της ελληνικής «μάζας». Η στάση και οι κινήσεις του ανοργάνωτου κοινωνικού πλήθους, που μονίμως ζητά το καινούργιο αλλά τελικά επιλέγει το παλιό.
Θα εξετάσουν την απόλυτη ευθύνη του κοινωνικού πλήθους για τις λανθασμένες του πολιτικές επιλογές και πώς ψυχολογείται και αν δικαιολογείται η μόνιμη γκρίνια του ελληνικού λαού, που επιβεβαιώνει διαρκώς την άποψη του Β. Φραγκλίνου πως ο όχλος είναι ένα τέρας με πολλά κεφάλια, αλλά χωρίς μυαλό ή εκείνη του Μπέρναρ Σω που λέει πως Δημοκρατία είναι, όταν η κυβέρνηση δεν διορίζεται από μια χούφτα διεφθαρμένων αλλά εκλέγεται από αστοιχείωτη πλειοψηφία. Και να φανταστεί κανείς πως ο όχλος, ψηφίζοντας, μπορεί και να διατάζει…
Τόσο ικανοί είναι τελικά οι Έλληνες πολιτικοί που καταφέρνουν ξανά και ξανά μέσα από λάθη, απάτες, διαφθορά, ανυπαρξία νόμων, να πείθουν και να καθοδηγούν διαρκώς τα πλήθη;
Θα μπορούσε να πει κανείς πως δεν φταίει η πολιτική ικανότητα, αλλά το χαμηλό μορφωτικό επίπεδο της μάζα. Και δεν θα είχε άδικο. Η παιδεία, χρόνια τώρα, υποβαθμίζεται διαρκώς ενώ ταυτόχρονα ταλαιπωρεί και ταλαιπωρείται. Οι εκάστοτε κυβερνήσεις νομοθετούσαν, άλλαζαν και αναστάτωναν. Το κόστος απύθμενα μεγάλο. Σύγχυση παντού. Οι επιπτώσεις και πολιτισμικές. Εξάλλου πολιτισμός δεν είναι μόνο οι τέχνες είναι και η συμπεριφορά μας απέναντι στον άλλο. Κάτι το οποίο δυστυχώς δεν διαθέτει η ελληνική κοινωνία. Κάποιοι λένε πως απλώς μας θέλουν αμόρφωτους. Για να επιβεβαιώσει μάλλον ο Σόλωνας* πως ο αμόρφωτος, δηλαδή, λαός, πολύ συχνά υποδουλώνεται σε άρχοντες.
Αν πάλι κάποιος διαφωνεί με τα περί αμόρφωτης μάζας, θα μπορούσε τότε να του απαντήσει κάποιος πως φταίει που η μάζα είναι βολεμένη. Και δεν χωρά καμία αμφιβολία περί τούτου. Τακτική χρόνων. Το βόλεμα κατοχυρώθηκε ως η απόλυτη ελληνική νοοτροπία. Μόνο που το βόλεμα υποδουλώνει και καθοδηγεί. Και τέτοιου είδους καθοδήγηση μόνο καλή δεν μπορεί να είναι, αντιθέτως επικίνδυνη, θα έλεγα.
Υπήρξαν έλληνες πολιτικοί που είχαν το χάρισμα να συνεγείρουν το λαό. Γέμισαν πλατείες και υποσχέθηκαν μια νέα Ελλάδα, αλλά κινδυνεύουμε να χάσουμε και εκείνη την παλιά, που μας κληροδότησαν οι πρόγονοι.
Η ελληνική κληρονομία βρίσκεται στα μουσεία, στα αρχαία θέατρα, στα γράμματα, στην επιστήμη, στην τέχνη, στην ανεξαρτησία και στην γη μας, ενώ η πολιτική κληρονομιά υπήρξε η μεγαλύτερη «αρχιτεκτονική» τέχνη.
Πως θα μας κρίνουν οι ιστορικοί και πως θα μας ψυχογραφήσουν οι ψυχολόγοι είναι ένα μεγάλο ερώτημα. Εκτός και αν τα πράγματα είναι πολύ πιο εύκολα. Οι ιστορικοί δηλαδή μας εντάξουν σε έναν νέο πολιτικό ελληνικό μεσαίωνα και οι ψυχολόγοι να μας χαρακτηρίσουν ταραγμένες προσωπικότητες, που δεν ξέραμε απλώς τι θέλαμε.
*Κάνω μια παρένθεση για να αναφερθώ στον Σόλωνα, η ουσία της νομοθεσίας του αποτέλεσε θεμέλιο πάνω στο οποίο εδραιώθηκε η Αθηναϊκή Δημοκρατία. Ο Σόλων αυτοεξορίστηκε. Οι Αθηναίοι τότε δεν έβλεπαν μακριά. Μετά από δέκα χρόνια αυτοεξορίας, όταν ο Σόλων επέστρεψε στην Αθήνα, τη βρήκε σε πολύ καλύτερη κατάσταση, χάρη στα δικά του νομοθετικά μέτρα. Και μετά πέθανε ευτυχισμένος σε βαθιά γεράματα.
Δημοσιευμένο στα "Πολιτικά Θέματα" (Τεύχος 45)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου