Τετάρτη 27 Ιουνίου 2012

Μην αυτοκτονείτε


Έχουν περάσει περίπου 2.500 χρόνια από τότε που αυτοκτόνησε ο Σωκράτης για να μην παραβεί τους νόμους της Αθηναϊκής Πολιτείας έστω και αν ήσαν άδικοι. Φυσικά και δεν έχει υπάρξει σημερινός έλληνας πολιτικός που να πέρασε από το μυαλό του η αυτοκτονία για να μην υπογράψει ας πούμε μνημόνιο ή άλλου είδους τέτοιους εξωτερικούς εκβιασμούς και καταδικαστικές για την χώρα αποφάσεις.

Σιγά μην σκέφτηκε έστω και ένας από τους 300ους να δώσει τέλος στην ζωή του για να μην παραβεί τη φωνή της συνείδησής του. Σιγά μην σκέφτηκε κανείς να πέσει μπροστά από την Βουλή των Ελλήνων γεμάτος τύψεις για την οδυνηρή αυτή εξέλιξη της χώρας. Για να μην πληρώσουμε εγώ και εσύ, ας πούμε, άλλα χαράτσια, φόρους και όλα τα υπόλοιπα που λένε – ή δεν λένε πως μας περιμένουν.

Πόσα σφηνάκια κώνειο θα ήθελα να τους κεράσω κάθε φορά που ακούω πως άλλος ένας έλληνας αυτοκτόνησε... Κι όμως δεν είχαμε προλάβει να τους πούμε να κάνουν λίγη υπομονή ακόμα.

Μπορεί να έχουν λυσσάξει, αλλά η πολιτική ιστορία αυτού του τόπου αλλάζει σελίδα, ακόμα και αν το πληρώνουμε ακριβά. Δεν ξέρω αν θα είναι καλύτερα, αλλά δεν μπορεί, πόσο άλλο χειρότερα; Οι αλλαγές πάντα φέρνουν κάτι καλό.

Και όλοι εσείς ή εμείς, οι υποψήφιοι για αυτοκτονία, ας μην νομίζουμε πως θα αλλάξουμε και πολλά με αυτή μας την φυγή.

Ας κάνουμε το επόμενο βήμα ΟΧΙ προς την σκανδάλη, ούτε προς το μπαλκόνι.

Ας κάνουμε το επόμενο βήμα προς το παρόν, στην κάλπη.

Ας νιώσουμε την ανάγκη που έχει ο γείτονάς μας και ας πούμε στον διπλανό μας μια αισιόδοξη κουβέντα ή πως και εμείς τον χρειαζόμαστε, μπορεί να είναι έτοιμος να δώσει τέλος στην ζωή του.

Μην αυτοκτονείτε.

Ε, ναι λοιπόν, μην κάνουμε σε κανέναν το χατίρι να χάσουμε την ζωή που μας ανήκει.

Μην δεχτούμε να αποχωριστούμε τους φίλους και τις οικογένειές μας.

Μην σταματήσουμε να βλέπουμε τον ήλιο.

Τετάρτη 6 Ιουνίου 2012

Η Ελένη Αρβελέρ και τα παιδιά μας



Από το βιβλίο «Πολιτισμός και ελληνισμός», της ακαδημαϊκού Ελένη Γλύκατζη-Αρβελέρ, δόθηκε απόσπασμα στους μαθητές της τρίτης Λυκείου ώστε να αναλύσουν το πανανθρώπινο μήνυμα που εκπέμπει η Τέχνη στις κοινωνίες. Τα ερωτήματα αφορούσαν την Αρχαία Ελληνική Τέχνη, ποια η προσφορά της στους νέους αλλά και πως το σχολείο μπορεί να συμβάλει στην ουσιαστική επαφή μαζί της.

Το ζητούμενο της έκθεσης, προκάλεσε σχόλια και αντιδράσεις. Είπαν πως το θέμα ήταν καλοδιατυπωμένο, αλλά οι μαθητές δεν μπόρεσαν να ανταποκριθούν ικανοποιητικά μια και το κείμενο διέθετε αναβαθμισμένο λεξιλόγιο και πολύ πυκνά νοήματα. Οι υποψήφιοι δυσκολεύτηκαν είπαν γιατί το κείμενο ήταν αρκετά σχολαστικό, μάλλον γιατί χρειάστηκε να διαμορφώσουν τον προσωπικό τους λόγο. Κάποιοι άλλοι είπαν πως είχε πολλές μεταφορικές φράσεις, ενώ τα νοήματα για τους επικριτές του θέματος ήταν πολύ βαρύγδουπα.

Ποιο είναι το αναβαθμισμένο λοιπόν λεξιλόγιο; Οι λέξεις: επίτευγμα, αποστασιοποίηση, αποκρυστάλλωμα, αγλαΐζω (η λέξη είχε υποσημείωση αγλαΐζω= λαμπρύνω), δαμάσει, κυνηγέτιδα Άρτεμι, σμίλευσαν, εσωτερική ενατένιση, αινιγματώδες, ανείπωτη έκπληξη, απαρχή, συναπάντημα, τεταμένη, αέναο γίγνεσθαι, παλιννόστηση, που ακόμα και έτσι να είναι για κάποιους, με τα συμφραζόμενα οι λέξεις γίνονται απόλυτα κατανοητές;

Και ποια είναι τα πυκνά νοήματα; Το απόσπασμα για την τέχνη: [...]Πρώτη έκφραση της αποστασιοποίησης του ανθρώπου από την αναγκαιότητα της φύσης, χάρη στην μεταμόρφωση της ύλης σε πνεύμα, το ελληνικό πλαστικό κατόρθωμα δηλώνει την επίμονη και έλλογη προσπάθεια του καλλιτέχνη να δαμάσει το πάθος και την μοίρα με τα έργα του νου και της καρδιάς, αυτά που φέρνουν τον άνθρωπο όλο και πιο κοντά στο Θεό, αυτά που τον οδηγούν δίπλα στον συνάνθρωπο [...] ή το απόσπασμα για την ελληνική τέχνη [...] Δάμασε η ελληνική τέχνη το ζώο πριν ανακαλύψει τον τέλειο άνθρωπο [...] ή το απόσπασμα για το ότι η τέχνη οδηγεί στην ελευθερία [...] είναι η τέχνη πυξίδα και σταθερός προσανατολισμός, αυτή που δεν γνωρίζει αμηχανίες και αγνοεί τα αδιέξοδα, γι' αυτό και εμπνέει κάθε αναγέννηση, γι αυτό και μένει η βάση κάθε πνευματικής παλιννόστησης προς το ουσιώδες, δηλαδή τη δημιουργία της ελευθερίας [...].

Ευκαιρία να μάθουν λοιπόν τα παιδιά μας και το όνομα: Ελένη Γλύκατζη – Αρβλέρ. Και αναρωτιέμαι αν διάβασε κανένας άλλος ή άκουσε γι αυτό το υπέροχο κείμενο, που μιλά για το πανανθρώπινο μήνυμα της αρχαίας ελληνικής τέχνης.

Μέσα στο κείμενο της έκθεσης η Αρβελέρ γράφει [...] το αρχαιοελληνικό αισθητικό επίτευγμα σηματοδοτεί την καταγωγή μιας τέχνης με πανανθρώπινο μήνυμα και με διαστάσεις παγκόσμιες [...]. Ενώ σε εκείνο που αναφέρεται στην πλαστικότητα λέγοντας πως: [...] το ελληνικό πλαστικό κατόρθωμα δηλώνει την επιμονή και την έλλογη προσπάθεια του καλλιτέχνη [...], με κάνει να αναρωτιέμαι πως αν σήμερα ρωτούσα τα παιδιά τι σημαίνει «ελληνικό πλαστικό κατόρθωμα», θα μου απαντήσουν απάτη, θύματα και αυτά της γενικότερης περιρρέουσας ατμόσφαιρας.

Εμείς οι Έλληνες που υπήρξαμε εκφραστές αυτού του μοναδικού αισθητικού αρχαιοελληνικού επιτεύγματος, τώρα προσπαθούμε να πείσουμε τους εαυτούς μας και τα παιδιά μας, πως ένα απόσπασμα γεμάτο νοήματα, ουσία, Ελλάδα, είναι το λιγότερο δυσνόητο και μια κακή επιλογή για τις πανελλήνιες εξετάσεις;

Στις 27 Μαΐου 2012 στο Βήμα της Κυριακής διάβασα την δήλωση της ακαδημαϊκού Ελένη Γλύκατζη – Αρβλέρ η οποία σχολίασε την επιλογή κειμένου της για την αρχαία τέχνη στα ερωτήματα της Έκθεσης την πρώτη ημέρα των πανελλαδικών εξετάσεων, λέγοντα ότι γράφει δύσκολα και δεν είναι για παιδιά τα κείμενά της. Είπε χαρακτηριστικά «Στην Γαλλία, όπου ως πρύτανης δίνω εγώ τα θέματα στα σχολεία, ποτέ δεν έδωσα τέτοια θέματα. Ουδέποτε θα έδινα εγώ τέτοιο κείμενο. Τι δίνετε εδώ στα παιδιά; Τι πράγματα είναι αυτά

Δεν είναι όλα τα κείμενα της κ. Αρβελέρ δύσκολα, και το συγκεκριμένο που δόθηκε για εξέταση ήταν δύσκολο για την δική μας ελληνική υποβαθμισμένη εκπαίδευση. Οι απόψεις και οι έννοιες αυτές αλλά και ακόμα περισσότερες απ' όσα εκφράζει με τον δικό της μοναδικό τρόπο η Ελένη Αρβελέρ, θα έπρεπε να είναι βίωμα και εκπαίδευσή μας από πολύ μικρότερες ηλικίες. Και να μην ξεχνάμε πως τα παιδιά αυτά είναι λίγο πριν μπουν σε κάποιο πανεπιστήμιο ή λίγο πριν φύγουν για εκείνο του εξωτερικού.



Τρίτη 5 Ιουνίου 2012

"Ζητείται ελπίς"


Επίκαιρο σήμερα, όσο ποτέ, το διήγημα του Αντώνη Σαμαράκη... "Ζητείται ελπίς", του 1974.  Την απόγνωση του Έλληνα της δεκαετίας του 1950 για την οικονομική κατάσταση και τη δυσλειτουργία της χώρας, τη συναντάμε με τα ίδια σχεδόν χαρακτηριστικά και σήμερα. Το διήγημα έχει ως εξής:
------------------------------------------

"Ὅταν μπῆκε στὸ .... καφενεῖο, κεῖνο τὸ ἀπόγεμα, ἤτανε νωρὶς ἀκόμα. Κάθισε σ᾿ ἕνα τραπέζι, πίσω ἀπὸ τὸ μεγάλο τζάμι ποὺ ἔβλεπε στὴ λεωφόρο. Παράγγειλε καφέ. Σὲ ἄλλα τραπέζια, παίζανε χαρτιὰ ἢ συζητούσανε.

Ἦρθε ὁ καφές. Ἄναψε τσιγάρο, ἤπιε δυὸ γουλιές, κι ἄνοιξε τὴν ἀπογευματινὴ ἐφημερίδα.

Καινούριες μάχες εἶχαν ἀρχίσει στὴν Ἰνδοκίνα. «Αἱ ἀπώλειαι ἑκατέρωθεν ὑπῆρξαν βαρύταται», ἔλεγε τὸ τηλεγράφημα.
Ἕνα ἀκόμα ἰαπωνικὸ ἁλιευτικὸ ποὺ γύρισε μὲ ραδιενέργεια.
«Ἡ σκιὰ τοῦ νέου παγκοσμίου πολέμου ἁπλοῦται εἰς τὸν κόσμον μας», ἦταν ὁ τίτλος μιᾶς ἄλλης εἴδησης.
Ὕστερα διάβασε ἄλλα πράγματα: τὸ ἔλλειμμα τοῦ προϋπολογισμοῦ, προαγωγὲς ἐκπαιδευτικῶν, μιὰ ἀπαγωγή, ἕνα βιασμό, τρεῖς αὐτοκτονίες. Οἱ δυό, γιὰ οἰκονομικοὺς λόγους. Δυὸ νέοι, 30 καὶ 32 χρονῶ. Ὁ πρῶτος ἄνοιξε τὸ γκάζι, ὁ δεύτερος χτυπήθηκε μὲ πιστόλι.
Ἀλλοῦ εἶδε κριτικὴ γιὰ ἕνα ρεσιτὰλ πιάνου, ἔπειτα κάτι γιὰ τὴ μόδα, τέλος τὴν «Κοσμικὴ Κίνηση»: «Κοκταίηλ προχθὲς παρὰ τῷ κυρίῳ καὶ τῇ κυρίᾳ Μ. Τ. Χάρμα εὐμορφίας καὶ κομψότητος ἡ κυρία Β. Χ. μὲ φόρεμα κομψότατο ἐμπριμὲ καὶ τὸκ πολὺ σίκ. Ἐλεγκάντικη ἐμφάνισις ἡ δεσποινὶς Ο. Ν.»

Ἄναψε κι ἄλλο τσιγάρο. Ἔριξε μιὰ ματιὰ στὶς «Μικρὲς Ἀγγελίες»:

ΠΩΛΕΙΤΑΙ νεόδμητος μονοκατοικία, κατασκευὴ ἀρίστη, ἐκ 4 δωματίων, χόλ, κουζίνας, λουτροῦ πλήρους, W.C.
ΕΝΟΙΚΙΑΖΕΤΑΙ εἰς σοβαρὸν κύριον δωμάτιον εἰς β´ ὄροφον, εὐάερον, εὐήλιον...
ΖΗΤΕΙΤΑΙ πιάνο πρὸς ἀγοράν...

Σκέψεις γυρίζανε στὸ νοῦ του.
Ἀπὸ τότε ποὺ τέλειωσε ὁ δεύτερος παγκόσμιος πόλεμος, ἡ σκιὰ τοῦ τρίτου δὲν εἶχε πάψει νὰ βαραίνει πάνω στὸν κόσμο μας. Καὶ στὸ μεταξύ, τὸ αἷμα χυνότανε, στὴν Κορέα χτές, στὴν Ἰνδοκίνα σήμερα, αὔριο...

Πέρασε τὸ χέρι του στὰ μαλλιά του. Σκούπισε τὸν ἱδρώτα στὸ μέτωπό του• εἶχε ἱδρώσει, κι ὅμως δὲν ἔκανε ζέστη.
Ὁ πόλεμος, ἡ βόμβα ὑδρογόνου, οἱ αὐτοκτονίες γιὰ οἰκονομικοὺς λόγους, ἡ «Κοσμικὴ Κίνησις»... Τὸ πανόραμα τῆς ζωῆς!
Δὲν εἶχε ἀλλάξει διόλου πρὸς τὸ καλύτερο ἡ ζωή μας ὕστερ᾿ ἀπὸ τὸν πόλεμο. Ὅλα εἶναι, τὰ ἴδια σὰν καὶ πρίν. Κι ὅμως εἶχε ἐλπίσει κι αὐτός, ὅπως εἶχαν ἐλπίσει ἑκατομμύρια ἄνθρωποι σ᾿ ὅλη τὴ γῆ, πῶς ὕστερ᾿ ἀπὸ τὸν πόλεμο, ὕστερ᾿ ἀπὸ τόσο αἷμα ποὺ χύθηκε, κάτι θ᾿ ἄλλαζε. Πὼς θἀρχόταν ἡ εἰρήνη, πὼς ὁ ἐφιάλτης τοῦ πολέμου δὲ θὰ ἴσκιωνε πιὰ τὴ γῆ μας, πὼς δὲ θὰ γίνονταν τώρα αὐτοκτονίες γιὰ οἰκονομικοὺς λόγους, πὼς...

Σουρούπωνε. Μερικὰ φῶτα εἶχαν ἀνάψει κιόλας στὰ μαγαζιὰ ἀντίκρυ. Στὸ καφενεῖο δὲν εἴχανε ἀνάψει ἀκόμα τὰ φῶτα. Τοῦ ἄρεσε ἔτσι τὸ ἡμίφως.
Σκέφτηκε τὴ σύγχυση ποὺ ἐπικρατεῖ στὸν κόσμο μας σήμερα. Σύγχυση στὸν τομέα τῶν ἰδεῶν, σύγχυση στὸν κοινωνικὸ τομέα, σύγχυση...
Δὲν ἔφταιγε ἡ ἐφημερίδα ποὺ ἔκανε τώρα αὐτὲς τὶς σκέψεις. Τὰ σκεφτότανε ὅλα αὐτὰ τὸν τελευταῖο καιρό, πότε μὲ λιγότερη, πότε μὲ περισσότερη ἔνταση. Σκεφτότανε τὸ σκοτεινὸ πρόσωπο τῆς ζωῆς. Τὴν εἰρήνη, τὴ βαθιὰ τούτη λαχτάρα, ποὺ κρέμεται ἀπὸ μιὰ κλωστή. Σκεφτότανε τὴ φτώχεια, τὴν ἀθλιότητα. Σκεφτότανε τὸ φόβο ποὺ ἔχει μπεῖ στὶς καρδιές.
Στὸν καθρέφτη, δίπλα του, εἶδε τὸ πρόσωπό του. Ἕνα πολὺ συνηθισμένο πρόσωπο. Τίποτα δὲ μαρτυροῦσε τὴν ταραχὴ ποὺ εἶχε μέσα του.
Εἶχε πολεμήσει κι αὐτὸς στὸν τελευταῖο πόλεμο. Καὶ εἶχε ἐλπίσει. Μὰ τώρα ἤτανε πιὰ χωρὶς ἐλπίδα. Ναί, δὲ φοβότανε νὰ τὸ ὁμολογήσει στὸν ἑαυτό του πῶς ἤτανε χωρὶς ἐλπίδα.

Μιὰ σειρὰ ἀπὸ διαψεύσεις ἐλπίδων ἦταν ἡ ζωή του. Εἶχε ἐλπίσει τότε,...

Εἶχε ἐλπίσει ὕστερα...

Κάποτε, πρὶν ἀπὸ χρόνια, εἶχε ἐλπίσει στὸν κομμουνισμό. Μὰ εἶχε διαψευσθεῖ κι ἐκεῖ. Τώρα δὲν εἶχε ἐλπίδα σὲ καμιὰ ἰδεολογία!
Ζήτησε ἕνα ποτήρι νερὸ ἀκόμα. Αὐτὴ ἡ διάψευση ἀπὸ τὶς λογῆς-λογῆς ἰδεολογίες ἤτανε βέβαια γενικὸ φαινόμενο. Καὶ παραπάνω ἀπὸ τὴ διάψευση, ἡ κούραση, ἡ ἀδιαφορία, ποὺ οἱ πιὸ πολλοί, ἡ μεγάλη πλειοψηφία νιώθει μπροστὰ στὶς διάφορες ἰδεολογίες.
Κοίταζε τὰ τρόλλεϋ ποὺ περνάγανε ὁλοένα στὴ λεωφόρο, τὸ πλῆθος... Μπροστά του, ἡ ἐφημερίδα ἀνοιχτή. Ὅλα αὐτὰ ποὺ εἶχε δεῖ καὶ πρωτύτερα: ἡ σκιὰ τοῦ καινούριου πολέμου, ἡ Ἰνδοκίνα, οἱ δυὸ αὐτοκτονίες γιὰ οἰκονομικοὺς λόγους, ἡ «Κοσμικὴ Κίνησις»...
Τσιγάρα! ἕνας πλανόδιος μπῆκε.

Πῆρε ἕνα πακέτο.

Στὶς ἕξι σελίδες τῆς ἐφημερίδας: ἡ ζωή. Κι αὐτός, ἤτανε τώρα ἕνας ἄνθρωπος ποὺ δὲν ἔχει ἐλπίδα.
Θυμήθηκε, πρὶν ἀπὸ χρόνια, ἤτανε παιδὶ ἀκόμα, εἶχε ἀρρωστήσει βαριὰ μιὰ θεία του, ξαδέρφη τῆς μητέρας του. Τὴν εἴχανε σπίτι τους. Ἦρθε ὁ γιατρός• βγαίνοντας ἀπὸ τὸ δωμάτιο τῆς ἄρρωστης, εἶπε μὲ ἐπίσημο ὕφος:

Δὲν ὑπάρχει πλέον ἐλπίς!

Ἔτσι κι αὐτός, τώρα, εἶχε φτάσει στὸ σημεῖο νὰ λέει:

- Δὲν ὑπάρχει πλέον ἐλπίς!

Τοῦ φάνηκε φοβερὸ ποὺ ἤτανε χωρὶς ἐλπίδα. Εἶχε τὴν αἴσθηση πὼς οἱ ἄλλοι στὸ καφενεῖο τὸν κοιτάζανε κι ἄλλοι ἀπὸ τὸ δρόμο σκέφτονταν καὶ ψιθυρίζανε μεταξύ τους: «Αὐτὸς ἐκεῖ δὲν ἔχει ἐλπίδα!» Σὰ νὰ ἦταν ἔγκλημα αὐτό. Σὰ νὰ εἶχε ἕνα σημάδι πάνω του ποὺ τὸ μαρτυροῦσε. Σὰ νὰ ἤτανε γυμνὸς ἀνάμεσα σὲ ντυμένους.

Σκέφτηκε τὰ διηγήματα ποὺ εἶχε γράψει, δίνοντας ἔτσι μιὰ διέξοδο στὴν ἀγωνία του. Ἄγγιζε θέματα τοῦ καιροῦ μας: τὸν πόλεμο, τὴν κοινωνικὴ δυστυχία... Ὡστόσο, δὲν τὸ ἀποφάσιζε νὰ τὰ ἐκδώσει. Φοβότανε! Φοβότανε τὴν ἐτικέτα ποὺ θὰ τοῦ δίνανε σίγουρα οἱ μὲν καὶ οἱ δέ. Ὄχι, ἔπρεπε νὰ τὰ βγάλει. Στὸ διάολο ἡ ἐτικέτα! Αὐτὸς ἦταν ἕνας ἄνθρωπος, τίποτε ἄλλο. Οὔτε ἀριστερὸς οὔτε δεξιός. Ἕνας ἄνθρωπος ποὺ εἶχε ἐλπίσει ἄλλοτε, καὶ τώρα δὲν ἔχει ἐλπίδα, καὶ ποὺ νιώθει χρέος του νὰ τὸ πεῖ αὐτό. Βέβαια, ἄλλοι θἄχουν ἐλπίδα, σκέφτηκε. Δὲν μπορεῖ παρὰ νἄάχουν.

Ξανάριξε μιὰ ματιὰ στὴν ἐφημερίδα: ἡ Ἰνδοκίνα, ἡ «Κοσμικὴ Κίνησις», τὸ ρεσιτὰλ πιάνου, οἱ δυὸ αὐτοκτονίες γιὰ οἰκονομικοὺς λόγους, οἱ «Μικρὲς Ἀγγελίες»...

ΖΗΤΕΙΤΑΙ γραφομηχανή...
ΖΗΤΕΙΤΑΙ ραδιογραμμόφωνον...
ΖΗΤΕΙΤΑΙ τζὶπ ἐν καλῇ καταστάσει...
ΖΗΤΕΙΤΑΙ τάπης γνήσιος περσικὸς...
Ἔβγαλε τὴν ἀτζέντα του, ἔκοψε ἕνα φύλλο κι ἔγραψε μὲ τὸ μολύβι του:
ΖΗΤΕΙΤΑΙ ἐλπίς
Ὕστερα πρόσθεσε τὸ ὄνομά του καὶ τὴ διεύθυνσή του. Φώναξε τὸ γκαρσόνι. Ἤθελε νὰ πληρώσει, νὰ πάει κατευθείαν στὴν ἐφημερίδα, νὰ δώσει τὴν ἀγγελία του, νὰ παρακαλέσει, νὰ ἐπιμείνει νὰ μπεῖ ὁπωσδήποτε στὸ αὐριανὸ φύλλο.

                                         Αντώνης Σαμαράκης: http://www.unicef.gr/samarkis.php
                                            Πρώτη Δημοσίευση http://www.spirospero.gr

«Η ντροπή της Ευρώπης»


Το παρακάτω ποίημα είναι πέρα για πέρα γραμμένο από την πένα ενός από τους σημαντικότερους μεταπολεμικούς συγγραφείς, αυτή του Γερμανού Νομπερίστα Γκύντερ Γκρας. Το επιβεβαίωσε και ίδιος διαβάζοντας στίχους από το ποίημα σε ραδιόφωνο της Βρέμης, απαντώντας με αυτόν τον τρόπο στηνFranfurter Allgemeine Zeitung η οποία παρουσίασε το ποίημά του ως φάρσα του περιοδικού Titanic. Ο ποιητής απάντησε σε όλα όπως είπε με αυτό το ποίημα. Γράφει για την χώρα μας σαν να είναι γνήσιος Έλληνας και κατηγορεί με τον δικό του τρόπο την Ευρώπη για την στάση της απέναντι στην Ελλάδα της οικονομικής κρίσης.
Η δύναμη της τέχνης δεν έχει σύνορα, είναι αληθινή και για άλλη μια φορά το αποδεικνύει.
*****
Η ντροπή της Ευρώπης
Κοντά στο χάος, διότι δεν ταιριάζει στις αγορές.
Αποστασιοποιήθηκες από τη χώρα που σου έδωσε ρίζες.
Ό,τι αναζήτησες με την ψυχή σου, έκρινες πως κατέκτησες.
Και τ' αξιολόγησες μ' αξία απολειφαδιού.
Σαν γυμνή ταπεινωμένη, διαπομπεύουν τη χώρα τούτη,
μα παροιμία δίδασκε να της χρωστάς ευγνωμοσύνη.
Καταδικασμένη στη φτώχεια, χώρα με πλούτο
που διακοσμεί μουσεία, με ανοίκεια και λάθρα λάφυρα.
Ορδές επέδραμαν με όπλων βία
στ' αγιασμένα νησιά σου, κρατούσαν τον Χαΐδερλιν* στων στολών τις τσέπες.
Χώρα έγινες ανεπιθύμητη, ενώ Συνταγματάρχες σου
γίναν καλοδεχούμενοι σύμμαχοι.
Χώρα αποκαθηλωμένη από δικαιώματα, στημένη από ισχυρογνώμονες,
αυστηρά και δίχως έλεος.
Αντιστέκεται μαυροντυμένη η Αντιγόνη και στο πανελλήνιο
πένθος φέρει ο λαός, αυτός που κάποτε ήταν ξένιος.
Μακρά απ' τα σύνορα οι οικείοι του Κροίσου κόμισαν ό,τι έλαμπε χρυσό
κι εσύ τα δέχθηκες στα κελάρια σου.
Πιες! Επιτέλους πιες! Οικτίρουν οι υποτακτικοί των επιθεωρητών
αλλά οργίλος ο Σωκράτης πετά το ποτήρι γεμάτο.
Βλασφημούν σε μεικτή χορωδία την ουσία και τον λόγο σου,
ενώ οι θεοί ξεσηκώνονται όταν τους εξορίζεις απ' τον Όλυμπο...
Δίχως φιλότιμο θα μαραθείς δίχως τη χώρα τούτη,
το πνεύμα που σε εμπνεύστηκε Ευρώπη...

* Γιόχαν Κρίστιαν Φρήντριχ Χαΐδερλιν (Johann Christian Friedrich Hölderlin 1770 – 1843): Ήταν μείζων Γερμανός λυρικός ποιητής. Το έργο του γεφυρώνει την κλασική σχολή στη λογοτεχνία με τη ρομαντική. Βασανιζόμενος στο μεγαλύτερο μέρος της ζωής του από ψυχική νόσο, υπέφερε από μεγάλη μοναξιά, και συχνά περνούσε το χρόνο του παίζοντας πιάνο, ζωγραφίζοντας, διαβάζοντας και γράφοντας, ενώ πραγματοποιούσε και ταξίδια όποτε του δινόταν η ευκαιρία.
 Δημοσίευση .e-orfeas.gr