Σάββατο 16 Μαΐου 2015

ΠΡΟΣΟΧΗ - Στην πλατεία Ομονοίας αντί για δέντρα, «φυτρώνουν» σίδερα


Όσοι μιλούν γι’ αυτή την βρίσκουν αντιπαθητική. Οι υπόλοιποι αδιάφορη και άλλοι απλώς την προσπερνάνε. Πολλοί είναι εκείνοι που την φτύνουν και οι χειρότεροι την κατουράνε. Είναι και άλλοι που την «βρίσκουν» μαζί της, τόσο, που τους παίρνει ο ύπνος στην αγκαλιά της. Όχι δεν μιλάμε για γκόμενα πεζοδρομίου. Μιλάμε για την πλατεία Ομονοίας. Την πλατεία που καθρεφτίζει εδώ και χρόνια την παρακμή της κοινωνίας μας.
 «… λάμβάνει το ωραίον της Ομόνοιας όνομα…», είπε ο Δημήτριος Βούλγαρης, όταν απευθυνόταν στους συγκεντρωμένους Αθηναίους το 1862, οι οποίοι έτρεξαν στην πλατεία Όθωνος μέχρι τότε, για να πανηγυρίσουν την έξωση του βασιλέως.
Από τότε μέχρι σήμερα, ξεριζώθηκαν δέντρα, ξηλώθηκαν σιντριβάνια, άδειασαν παγκάκια, μεταφερθήκαν γλυπτά, μαράθηκαν λουλούδια…  Και ενώ όλοι συμφωνούν ότι μιλάμε για την πιο απωθητική πλατεία, εντούτοις δεν αλλάζει κανεις την εικόνα της. Τις τελευταίες μέρες κάτι έχει αλλάξει εκεί. Αντί να φυτρώνουν δέντρα, «φυτρώνουν» σίδερα. Είναι σε εξέλιξη έργο... σιδεροκατασκευαστικό!
- Συγγνώμη, τι ακριβώς ετοιμάζεται εδώ;
- Καφετέρια.
- Και πότε θα είναι έτοιμη;
- Δεν ξέρω, ρώτα το αφεντικό.
- Που είναι το αφεντικό;
- Απέναντι.
Δεν πέρασα τον δρόμο. Γύρισα και είδα το αρτοποιείο «ΑΤΤΙΚΑ».
- Μπορώ να μιλήσω με το αφεντικό σας παρακαλώ.
- Μπορώ να σας εξυπηρετήσω εγώ;
- Τι ακριβώς ετοιμάζεται στην πλατεία;
- Θα είναι το καφέ του αρτοποιείου.
- Και πότε θα είναι έτοιμο;
- Σε δύο μήνες περίπου, συγγνώμη αλλά πρέπει να εξυπηρετήσω κόσμο.
Και τι άλλο να ρωτούσα την κοπέλα; Αν έχει άδεια; Το θεώρησα δεδομένο πως έχει.
Και αν όλοι εσείς τώρα αναρωτηθείτε: "Άδεια έχει,  καφετέρια θα γίνει, ποιο είναι το πρόβλημά σου κυρία μου;" Ε, τότε και εγώ σας λέω, πως η αποτυχία αυτής της πλατείας αγγίζει κάτι πολύ πιο βαθύ και εν τέλει πολύ πιο προσωπικό για τον καθένα μας ξεχωριστά.











Παρασκευή 1 Μαΐου 2015

Πρωτομαγιά 1936 - H φωτογραφία που ενέπνευσε τον Ρίτσο


"Θεσσαλονίκη. Μάης τοῦ 1936. Μιὰ μάνα, καταμεσὶς τοῦ δρόμου, μοιρολογάει τὸ σκοτωμένο παιδί της. Γύρω της καὶ πάνω της, βουΐζουν καὶ σπάζουν τὰ κύματα τῶν διαδηλωτῶν - τῶν ἀπεργῶν καπνεργατῶν. Ἐκείνη συνεχίζει τὸ θρῆνο της…"
Είναι ο Τάσος Τούσης από το Ασβεστοχώρι που κείτεται νεκρός στη συμβολή των οδών Εγνατίας και Βενιζέλου. Αυτή η εικόνα ενέπνευσε τον Γιάννη Ρίτσο. Μετά από τρεις μέρες δημοσιεύει την ποιητική συλλογή "Επιτάφιο". Το βιβλίο του Ρίτσου λίγο έλειψε να γίνει μπεστ σέλερ, πράγμα σπάνιο για ποιητικές συλλογές γι’ αυτό η κυβέρνηση Μεταξά το καίει για παραδειγματισμό το 1938 μπροστά στους στύλους του Ολυμπίου Διός. Ο Γιάννης Ρίτσος καταφέρνει να το επανεκδώσει το 1958 και να στείλει ένα αντίγραφό του στον Μίκη Θεοδωράκη, ο οποίος μέσα σε μια νύχτα μελοποιεί 8 αποσπάσματά του.

Γιέ μου, σπλάχνο τῶν σπλάχνων μου, καρδούλα τῆς καρδιᾶς μου,
πουλάκι τῆς φτωχιᾶς αὐλῆς, ἀνθὲ τῆς ἐρημιᾶς μου […]